Pod koniec lat 30. w Lublinie znaleziono tajemniczy żydowski manuskrypt. Nie doszukano się w nim sekretu Ukrytego Imienia ani innych znaków uczonego kabalisty, ale spomiędzy pożółkłych, pełnych zacieków i przekreśleń kart wypadły spękane nuty i słowa ludowych pieśni. Manuskrypt okazał się purimszpilem, zapomnianą i niegraną od dekad sztuką purimową, która spokojnie niszczała na jakimś lubelskim poddaszu. Czytaj więcej
Blog Ośrodka „Brama Grodzka ‐ Teatr NN”
Idąc z Szerokiej na Szeroką, minąwszy Błotniki a potem Czutyk, wystarczy odbić z Rajsze w kierunku Gościńców i, nie wchodząc na Most przy ganeczkach, skręcić w Apteczną, minąć składy Icze-Mejera i Fajgele Awrum-Lejzers zajt, skąd przy Giełdzie w prawo i wzdłuż Lewartowskiej aż do Kokebebe. Na Czechów lepiej nie wchodzić i od razu pójść Za Ogród lub Piaskową na Piaski. Tym sposobem przejdzie się cały Lublin od Woli aż do kolei. Czytaj więcej
W sobotę, 4 lutego, minęła kolejna rocznica śmierci jednego z najwybitniejszych polskich fotografików, Jana Bułhaka, zwanego ojcem polskiej fotografii. Z tej okazji przypominamy zbiór tekstów opublikowanych przez Pracownię Ikonografii Ośrodka w październiku zeszłego roku, na 140. rocznicę urodzin artysty. Czytaj więcej
O kim dzisiaj powinnam napisać? O małej Basi Brycman, która pojawia się na kilka sekund w przedwojennym filmie o Kurowie i zawadiacko uśmiecha się w ostatniej scenie? O Andzi Borensztajn, która kilka dni przed wybuchem wojny w rozmowie ze swoją koleżanką przewidziała swój los, mówiąc, że jeżeli wojna wybuchnie, to ona jej nie przeżyje? O dwunastoletniej, niebieskookiej Gabrysi, która poprosiła swoją opiekunkę o truciznę, bo wiedziała, co Niemcy robią z Żydami we Lwowie? O małym braciszku Małki Najmark, którego ta nie mogła zabrać ze sobą do kryjówki? A może o dziewczynce, która spoglądała na świat przez okno kamienicy stojącej do dzisiaj przy ulicy Radziwiłłowskiej 5 w Lublinie? Czytaj więcej
Przed II wojną światową Spółdom stał się dumą i wzorem żydowskiej spółdzielczości, a z czasem najlepszym przykładem żydowsko-polskiej współpracy. Chociaż był dziełem ludzi o skrajnie różnych poglądach, nie było w nim miejsca na walkę polityczną. Celem spółdzielni była budowa tanich i nowoczesnych mieszkań, które będą wspólnym domem ludzi różnych przekonań i religii. Twórcą i spiritus movens Spółdomu był Lejb Geliebter. Jego talenty organizacyjne przewyższały wszystkich w Lublinie i skrojone były chyba na potrzeby znacznie większego i zamożniejszego miasta. Mierzył wysoko, a w snutych przez siebie planach sięgał coraz wyżej i dalej i jakimś nadludzkim wysiłkiem piął się na szczyt. Będąc na samej górze, potknął się, a wraz z jego talentem wypaliły się na zawsze ambitne plany Spółdomu.